Mikroplastikler, büyük plastiklerin parçalanması sonucu oluşan ve gözle görülemeyecek kadar küçük olan plastik parçacıklardır. Bu parçacıklar, hayatımızın her alanında gizlice yer alırken sağlığımıza ciddi zararlar verebiliyor. Mikroplastiklerin vücudumuza girişi kalp krizi, doğurganlık sorunları ve kanser gibi hastalıklara yol açabilir. Kanada’da 2019 yılında yapılan bir araştırma, insanların yılda 52.000 mikroplastik parçacık tükettiğini ortaya koydu. İşte mikroplastiklerin etkilerini azaltmak için beş temel kural:
1. Mikroplastik Katmayan Çayları Tercih Edin
Çay poşetleri genellikle polipropilen plastikten yapılmakta ve bu da biyolojik olarak parçalanamayan mikroplastik kirliliğine katkıda bulunmaktadır. Dow Sağlık Bilimleri Üniversitesi’nin araştırmasına göre, çay demlemek için kullanılan sıcak su, çay poşetlerinden milyonlarca mikroplastiği serbest bırakabiliyor. Tek bir fincan çayın, çay poşeti nedeniyle 3,1 milyara kadar nanoplastik içerebileceği ortaya kondu. Bu nedenle, çay tercihlerinde doğal yaprakları seçmek, dökme demir çaydanlık veya metal süzgeç kullanmak gibi alternatifler giderek daha popüler hale geliyor. Plastik Kirliliği Koalisyonu, pamuklu çay poşetlerinin kullanılmasını ve çayın organik ketenden süzülmesini öneriyor.
2. Plastik Doğrama Tahtalarından Vazgeçin
American Chemical Society’nin araştırmasına göre, plastik doğrama tahtaları insanları yılda 79,4 milyon polipropilen mikroplastiğe maruz bırakabilir. Bu durum, plastik doğrama tahtalarının mikroplastiklerin gıdaya geçişini artırabileceğini gösteriyor. Temperli cam doğrama tahtaları, kolay temizlenebilir ve mikroplastik içermeyen uygun fiyatlı bir alternatif sunuyor. Ayrıca, bazı markalar, plastik içermeyen ve dayanıklı kağıt liflerinden yapılmış doğrama tahtaları da üretiyor.
3. Kağıt Bardak Kullanımından Kaçının
Kağıt bardaklar genellikle sıvı sızıntısını önlemek için polietilen içeren bir dolgu macunu ile kaplanıyor, bu da plastik kirliliğine sebep oluyor. Kağıt bardakların geri dönüşümü, HDPE tabakasını kağıttan ayırma zorluğu nedeniyle karmaşık ve zor bir süreçtir. Yeniden kullanılabilir çelik bir matara seçmek, hem çevreye katkı sağlar hem de mikroplastiklere maruz kalmayı azaltır.
4. Plastik Buz Kabı Kullanmayın
Plastiğin dondurulması, mikroplastiklerin suya sızmasına neden olabilir. Paslanmaz çelik buz kalıpları, daha sürdürülebilir bir seçenek olarak öne çıkmaktadır. Bunlar sadece içeceklerin estetiğini artırmakla kalmaz, aynı zamanda daha hızlı donuyor. Aynı şekilde, silikon buz kalıpları da sürdürülebilir bir alternatif olabilir.
5. Mikrodalgaya Girebilen Kaplardan Uzak Durun
“Mikrodalgada kullanılabilir” şeklinde etiketlenmiş plastik ürünler, ısıtıldıklarında gıdalara önemli miktarda mikroplastik aktarabilir. Nebraska-Lincoln Üniversitesi’ndeki araştırmacılar tarafından yapılan bir çalışmada, bazı “mikrodalgada güvenli” plastik ambalajlı bebek mamalarında cm² başına 4 milyon mikroplastik bulundu. Mikroskop altında, bu parçacıkların kültürlenmiş böbrek hücrelerinin %75’ine kadarını öldürdüğü tespit edildi. Bu nedenle, mikrodalgada plastik kap kullanmaktan kaçınılmalıdır.
Sonuç
Mikroplastikler, sağlığımız üzerinde ciddi tehditler oluşturan küçük ama tehlikeli parçacıklardır. Yukarıda belirtilen beş temel kuralı uygulayarak, mikroplastiklerin negatif etkilerini azaltmak mümkündür. Doğal ve sürdürülebilir alternatiflere yönelerek, hem kendi sağlığımızı hem de çevremizi koruyabiliriz.
